مالیات بر ارزش افزوده «مالیات غیر مستقیم» است که مصرف کننده (خریدار) آن را به همراه بهای خرید اجناس و خدمات می‌پردازد و دریافت کننده (فروشنده) موظف است مقدار مالیات دریافتی را به خزانه دولت واریز کند. از آنجا که خود فروشنده نیز ضمن خرید اولیه چنین مالیاتی را پرداخته ولی مصرف کننده محسوب نمی‌شود، اینست که او حق دارد کل «مالیات‌های ارزش افزوده» پرداختی خود را از کل «مالیات بر ارزش افزوده»های دریافتی کسر کرده و مابه تفاوت را به دولت بپردازد.

مالیات بر ارزش افزوده به تمامی خدمات و کالاهایی تعلق می‌گیرد که در برابر پول در داخل کشور داد و ستد می‌شوند، مگر آنکه در قانون برای آن شرایط ویژه، از جمله تخفیف‌هایی در نظر گرفته شده باشد .  اقلام صادراتی از این مالیات معاف می باشند : ر. ک. Duty-free. در بسیاری کشورها داروها، خدمات پزشکی، خدمات عام‌المنفعه، مواد غذایی، کالاهای رسانه‌ای چاپی غیر تبلیغاتی (یا با تبلیغات نسبتا کم) و برخی خدمات دولتی و جرائم نقدی شامل استثناء می‌شوند.

اداره مالیات در حالت عادی هرگز «تک پست»های دریافتی و پرداختی کسبه را در نظر نمی‌گیرد (ولی ممیزی مالیاتی اداره دارایی اینکار را می‌کند)، بلکه جمع کل را در انتهای سال مورد محاسبه قرار می‌دهد. یک بازرگان یا تولید کننده در انتهای سال حجم تمامی مالیات‌های دریافتی از مشتریان را از کل مالیات‌های پرداختی کسر نموده و وجه تفاوت را به دولت می‌پردازد.

نمونه چرخش مالیات بر ارزش افزوده

تاجر یاجنگلدار یک کیلوگرم چوب درخت را به بهای ۱۰ ریال به کارخانه کاغذسازی می‌فروشد و ۱ ریال مالیات بر ارزش افزوده کسب می‌کند. کاغذ تولید شده از دست دهها تولیدکننده و بازرگان و دلال عبور می‌کند تا در انتها به شکل یک کتاب با قیمت فروش ۵۰۰۰۰ ریال (با مالیات نهفته ۱۰ درصدی = ۴۵۴۵ ریال) به دست مصرف کننده برسد. در این بین خزانه دولت شاید ده‌ها یا صدها بار مالیات بر ارزش افزوده کسب کرده و باید کل مبالغ تفاوت ارزش‌های افزوده دریافتی را به پرداخت کننده‌ها یعنی همه «ارزش افزا ها» که در تبدیل چوب به کتاب سهیم بوده‌اند، از جمله: کارخانه چوب بُری، کارخانه اره سازی، فروشنده‌های عمده و خرده اره، تا کاغذ ساز، کاغذ فروش، شرکت‌های باربری و ترابری، شرکت برق، شرکت آب، شرکت تلفن، شرکت دفع زباله، سازنده رنگ کاغذ، سازنده رنگ چاپ، رنگ کاغذ فروش، رنگ چاپ فروش، عمده فروش‌های مختلف، چاپخانه کتاب، صحافی کتاب، شرکت‌های تبلیغات و تک فروش کتاب بازگرداند، زیرا مالیات بر ارزش افزوده حقیقی را فقط باید مصرف کننده انتهایی بپردازد. این امر کار بخش خصوصی و اداره‌های مالیات را بسیار سنگین می‌کند. به همین خاطر گهگاهی بحث آن مطرح می‌شود که بهتر است این مالیات را از داد و ستدهای بین «ارزش افزاها» (تولید کننده گان، فروشنده‌های میانی و دلال‌ها) حذف کنند.

تاریخ اعلام سود، روزی است که هیئت مدیره و یا مجمع عمومی عادی صاحبان سهام در مورد سود پرداختی تصمیم می گیرند و نتیجه تصمیمات خود را اعلام می کنند. در این روز یک بدهی ایجاد می شود و شرکت آن را به عنوان بدهی در حسابهای خود ثبت می کند. در روز اعلام، تاریخ ثبت در دفاتر و تاریخ پرداخت را نیز مشخص می شود.

• تاریخ ثبت در دفاتر

سود سهام مصوب هیئت مدیره یا مجمع عمومی به کسی پرداخت می شود که در تاریخ معینی به عنوان صاحب سهم در دفاتر سهام شرکت به ثبت رسیده باشد.

• تاریخ موثر

روزی است که در آن سهام خریداری شده یا فروخته شده بدون حق دریافت سود خواهد بود. در این تاریخ برای شرکت هایی که تعداد سهامداران آن ها زیاد است و سهام آن ها در بورس معامله می شود، مهم است. به عبارت دیگر اگر سهام دارای سود تقسیمی باشد و در روز قبل از تاریخ موثر خریداری شود، خریدار حق دریافت سود را دارد، اما اگر این سهام در تاریخ موثر خریداری شود، خریدار حق دریافت سود سهام را ندارد.

در تاریخ موثر، قیمت سهام به طور معمول به اندازه میزان سود تقسیمی کاهش می یابد. این کاهش در نتیجه کاهش دارایی ها به دلیل خروج سود تقسیمی از ارزش دارایی است. کاهش قیمت سهام به دلیل توزیع سود به صورت خودکار انجام می شود و شرکت ها فعالیتی برای تعدیل قیمت انجام نمی دهند.

• تاریخ پرداخت

شرکت پس از اعلام سود تقسیمی و اعلام نام کسانی که مطابق دفاتر شرکت مستحق دریافت سود هستند ، اقدام به پرداخت سود به سهامداران می کند.

در ایران تاریخ موثر زمان بسته شده سهام و تاریخ ثبت در دفاتر شرکت همزمان با روز مجمع است